سه فاکتوراساسی که درمیزان ورم وکبودی جراحی دخیل می باشند ، عبارت اند از :
۱-فاکتورهای مربوط به جراح
۲-فاکتورهای مربوط به بیهوشی
۳-فاکتورهای مربوط به بیمار
۱-فاکتورهای مربوط به جراح :
قطعاً هرچقدر جراحی با ظرافت بیشتری انجام شود ، ورم وکبودی بیمار کمتر خواهد بود .
۲-فاکتورهای مربوط به بیهوشی :
بدون شک هر چقدر بیهوشی بهترباشد و فشار خون بیمار حین عمل کمتر باشد میزان خونریزی حین عمل و ورم وکبودی پس ازعمل کمتر خواهد بود ، اما فاکتورهایی که می خواهم در این قسمت به شرح آن ها بپردازم عواملی است که مرتبط با خود بیمارمی باشد .
در هر صورت هر چقدر بینی مشکل تر و به اصطلاح پر کارتر باشد میزان ورم بیشتری خواهد داشت.
* به نظر می رسد بیمار بتواند تا با رعایت یکسری نکات و احیاناً مصرف
داروهای خاصی در میزان ورم وکبودی پس از عمل تاثیرگذار باشد.
1 – در بیمارانی که پوست ضخیم و چرب دارند توصیه می شود تا از مدتی قبل از عمل ، از مصرف غذاهای پرکالری ( یا اصطلاحاً گرمی جات ) پرهیز کنند.
۲ – در بیمارانی که سابقه ابتلاء به جوش های صورت را دارند و در حال حاضر هم جوش های چرکی در صورت خود دارند بهتر است از ۲ الی ۳ هفته قبل از عمل تحت نظر یک متخصص پوست ، داروهای ضد جوش مصرف کنند تا پس از عمل جرحی دچار تورم پوست و شعله ور شدن ضایعات پوستی نشوند.
۳ – مصرف داروهایی مثل آسپیرین ، ویتامین E ( فقط در دوز بالا ) ممکن است ورم و کبودی پس از عمل را تشدید نمایند.
۴ – یکی از داروهایی که در بسیاری از منابع علمی در مورد آن ها تاکید شده است ویتامین C می باشد. توصیه شده است بیمار یک هفته قبل از عمل ، روزانه یک گرم ویتامین C مصرف کند و این کار را تا یک هفته قبل از عمل ادامه دهد .
۵ – دوتا از داروهایی که مصرف آن ها قبل و بعد از عمل می تواند تا حدی از میزان تورم و کبودی کاهش دهد ، عبارت اند از آرنیکا مونتانا و بروملئین ( Arnica Montana – Bromelain ) که کپسول برومائین تحت عنوان آناهیل در حال حاضر در ایران موجود است .
۶ – قرار دادن سر بالاتر از بدن در هنگام دراز کشیدن می تواند در رفع ورم از سر و صورت مؤثر باشد .
۷ – بهتر است بلافاصله پس از خاتمه عمل و زمانی که بیمار به بخش تحویل داده می شود ، نسبت به گذاشتن کمپرس یخ اقدام شود .
۸ – استراحت زیاد در بستر می تواند ورم سر و صورت بیمار را تشدید کند .
۹ – بهتر است پس از عمل جراحی بیمار به جای استفاده از مواد غذایی پر کالری از غذاهای پر پروتئین ، میوه جات و سبزیجات تازه استفاده کنند .
۱۰ – استفاده از آب میوه های کم شیرین و آب میوه ی تازه ارجح است .
۱۱ – از آن جایی که مصرف زیاد آب میوه آماده و کمپوت ایجاد جوش می کند ، در بیماران مبتلاء به جوش های چرکی باید با احتیاط انجام شود .
۱۲ – در بسیاری از کشور های خارجی وسایلی تعبیه شده است که با ایجاد جریان مغناطیسی زیر پوست از بروز کبودی تا حدی جلوگیری می کنند ( Electromagnetic Patch ) . این پلاک ها روی نسوج گونه قرار گرفته و با چسب به پوست می چسبند . معروف ترین نوع آن تحت نام تجاری Actipatch در کشوری های خارجی قابل تهیه می باشد .
۱۳ – تجربه نشان داده است که بیمارانی که قبل و بعد از عمل ، از آناناس طبیعی ، آب کرفس و کلم استفاده می کنند ، کمتر دچار ورم و کبودی می شوند .
۱۴ – در نهایت در بیمارانی که با وجود رعایت نکات فوق دچار کبودی قابل توجه اطراف چشم ها می شوند ، استفاده از پمادهای ویتامین K و پماد یاژل آرنیکا (که متاسفانه در ایران موجود نیستند ) و ماساژ نرم روی پوست می تواند کمک کننده باشد .
دکتر شهریار یحیوی