این روزها با شروع تابستان و تعطیلی مدارس، کودکان طبیعتاً زمان زیادی را در منزل سپری می کنند. یکی از دغدغه های مادران دلسوز برنامه ریزی برای پر کردن اوقات فراغت فرزندانشان است. بسیاری از فعالیت ها و سرگرمی ها برای رشد فکری و فیزیکی کودکان بسیار مهم به نظر میرسد. یکی از جنبه های زندگی که در کنار تفریحات برای کودکان مطرح است استفاده از انواع تنقلات مورد علاقه کودکان در این دوره تعطیلات و نیز استفاده از غذاهای رستورانی و نیز فست فودها است. البته از طرف دیگر از آنجا که رشد و نمو کودکان دارای اهمیت ویژه است، توجه به تغذیه سالم در این ایام سال نباید مورد غفلت قرار گیرد.
داشتن تغذیه سالم در سنین کودکی و نوجوانی از فاکتورهای مهم جلوگیری از بسیاری از بیماریها از قبیل چاقی، کم خونی، بیماریهای قلبی و عروقی، دیابت نوع 2، خرابی دندان و... در سنین بالاتر است. اجازه ندهید شادی و سرگرمی های تابستانی، کودکانتان را در معرض ابتلا به این بیماریها قرار دهد.
از آنجا که میزان فعالیت بدنی کودکان در طول تابستان افزایش می یابد، انتظار آنست که بتوان شکوفایی ناگهانی رشد را در آنها مشاهده کرد. البته برای تامین رشد طبیعی کودکان، تعادل انرژی سوخت و ساز بدن کودکان از یک طرف و توجه به نحوه تامین انرژی مورد نیاز آنان از راه تغذیه سالم از طرف دیگر دارای اهمیت می باشد.
اهمیت برنامه غذایی
از نکات مثبت در بهبود تغذیه کودکان در ایام تابستان آنست که با آمدن تابستان و حضور بیشتر بچه ها در منزل شما می توانید بیش از گذشته به تغذیه آنها نظارت داشته باشید و با برنامه ریزی صحیح در ایجاد رفتارهای غذایی مناسب در تمام ایام سال نقش موثری ایفا نمایید. این برنامه ریزی تنها به وعده های اصلی غذایی کودکان محدود نمی گردد، بلکه توجه به میان وعده های مصرفی آنها نیز اهمیت دارد. خیلی از مادرانی که از بی اشتهایی کودکان خود در وعده های اصلی غذایی شاکی هستند، به این موضوع بی توجهند که کودکانشان در ساعتی قبل از وعده ناهار و شام از یکی از تنقلات پرانرژی استفاده کرده است!
توصیه اساسی آنست که سعی نمایید یک برنامه غذایی منظم که شامل سه وعده اصلی و سه میان وعده می باشد برای خانوده و کودکان خود تنظیم نمایید. با رعایت این مسئله شما میتوانید به اشتهای کودکان خود اعتماد کنید. چرا که در اکثر موارد بدن کودکان به طور فیزیولوژیک گرسنگی و سیری را تنظیم می نماید. در این صورت شما نیاز به آن نخواهید داشت تا برای غذا دادن به کودک خود بدنبال او بدوید. نکته ای که فقط باید توجه ویژه بدان معطوف نمایید ایجاد تنوع غذایی و استفاده از تمام گروه های غذایی است تا بتوانید تمام عناصر مورد نیاز برای رشد طبیعی کودکتان را فراهم نمایید. با این بهانه که کودکان شما از لبنیات و یا فلان گروه از مواد غذایی بیزار است نباید آن مواد غذایی را از لیست غذایی خانواده حذف نمایید.
رفع تشنگی در تابستان
آیا در طول تابستان کودک شما برای رفع تشنگی خود از آب میوه های صنعتی استفاده میکند، و آیا مصرف بستنی در او زیاد است؟ اگر جواب شما آری است باید تجدید نظری در تغذیه کودکتان به عمل آورید. بیشتر آبمیوه های صنعتی سرشار از شکر و عاری از مواد مغذی مورد نیاز کودک شماست. بستنی ها نیز میزان زیادی شکر و رنگهای صنعتی دارد. باید تاکید نمود بهترین نوشیدنی برای رفع تشنگی آب است. از جایگزین کردن آن با آبمیوه ها و بدتر از آن نوشابه و بستنی پرهیز نمایید.
تنقلات و میان وعده ها
داشتن میان وعده های غذایی منظم از توصیه های موکد متخصصین تغذیه برای تامین سلامتی کودکان است. اگر به نوع تنقلات مصرفی کودکان دقت شود میتواند منبع خوبی از ریزمغذی ها و کالری مورد نیاز دریافتی آنها باشد. بهترین تنقلات، تنقلاتی است که میزان شکر، نمک و چربی آن کم باشد. از بهترین میان وعده ها، میوه تازه و سبزیجات هستند. میوه های تابستانی بیشتر مورد دلخواه بچه ها است، البته به شرط آنکه ما خود مشوق کودکان در خوردن آنها باشیم. برای بچه های کوچک چیدن میوه ها در بشقاب و تزیین آن به شکلهای مختلف تشویق کننده است. برای بزرگترها شستن و در دسترس قرار دادن میوه کمکی به تشویق آنها به خوردن میوه است. شاید یکی از دلایل رغبت کودکان به تنقلات بی خاصیت در دسترس بودن آنهاست. پس سعی کنید بجای در دسترس قرار دادن آسان تنقلاتی مانند چیپس، پفک و بستنی، تنقلات سالم مانند مغزها (پسته، بادام خام)، میوه تازه و یا خام، کشمش و ... را در دسترس آنها قرار دهید.
یکی از راههای ترغیب کودکان به خوردن میوه استفاده از میوه های متنوع می باشد. ولی توجه داشته باشید برای ترغیب کودکان به خوردن میوه اولاً باید خود شما نیز بجای تنقلات مضر از میوه به میزان کافی استقاده نمایید تا الگوی خوبی برای کودکانتان باشید. ثانیاً به جای دادن یک میوه به کودکان استفاده از سالاد میوه که در رنگهای متنوع باشد باعث افزایش توجه و تحریک اشتهای آنان خواهد شد.
البته در مورد تنقلات و میان وعده های مصرفی بچه ها، در کنار نوع آن، زمان خوردن و میزان این میان وعده ها نیز بسیار مهم است. برای مثال بستنی اگر در زمان مناسب و به اندازه مناسب به کودک داده شود میتواند یک میان وعده خوب برای تابستان کودکان با وزن طبیعی باشد. بهترین بستنی، بستنی خانگی است که شما از آب میوه طبیعی تهیه می کنید. شما می توانید در تهیه آن از کودکتان کمک بخواهید. این کار هم کودک را سرگرم می کند و هم مشتاق به خوردن بستنی سالم خانگی می شود.
اهمیت فعالیت بدنی
گروهی از کودکان در تابستان بجای شرکت در برنامه های ورزشی و بازی های پرتحرک، به بازیهای کامپیوتری، تماشای تلویزیون و یا مطالعه کتاب رو می آورند. در این حالت باید انتظار افزایش وزن را در این کودکان داشت. محدود کردن زمان تماشای تلویزیون و بازی های رایانه ای و تشویق کودکان به داشتن فعالیت بدنی از مهمترین وظایف شماست. گروهی از والدین خیلی از اوقات برای آنکه از این مسوولیت شانه خالی کنند از پر شدن وقت کودکانشان در برابر تلویزیون راضی می باشند. برای داشتن تابستانی مفید، علاوه بر توجه به تغذیه کودکان، ایجاد زمینه مناسب برای فعالیت بدنی بویژه در کودکان با استعداد چاقی از ضروریات است.
حتماً لازم نیست کودکان به کلاسهای ورزش بروند، گرچه آن نیز برای رشد کودکان مفید است. حتی پیاده روی و دوچرخه سواری در تامین سلامتی کودکان نقش مهمی خواهند داشت. لذا بیایید در این تابستان با کودکانتان به پیاده روی و دوچرخه سواری بروید و از زمانی که با هم هستید لذت ببرید. تلاش کنید کودکان در طول تابستان در کنار لذت بردن از اوقات فراغتشان عادت کنند راه و روش زندگی سالم را بیاموزند.
تذکر مهم شما نمی توانید با تکیه بر مطالبی که در سایت e پزشک منتشر می شود مبادرت به خود درمانی کنید.